YILLIK ENFLASYON TEK HANEYE İNDİ

Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, tüketici fiyatları dokuz ayda yüzde 8.42 yükseldi ve 12 aylık ortalamalara göre artış yüzde 18.27 olarak gerçekleşti. TÜİK verilerine göre, ana harcama grupları itibariyle Eylül ayında tüketici fiyatları endeksinde yer alan gruplardan aylık en yüksek artış yüzde 2.15 ile konut grubunda olurken;  giyim ve ayakkabıda yüzde 2.13,  çeşitli mal ve hizmette yüzde 2.09, alkollü içecekler ve tütünde yüzde 1.79 ve  ulaştırmada yüzde 1.651 arttı. Eylül ayında aylık düşüş gösteren grup yüzde 0.6 ile gıda ve alkolsüz içecekler olurken, eğlence ve kültürde yüzde 0.53 ve haberleşmede yüzde 0.07 düşüş görüldü. Tüketici fiyatlarında Eylül’deki yıllık en yüksek artış yüzde 43.86 ile alkollü içecekler ve tütün  grubunda görülürken, sağlıkta yüzde 15.41, çeşitli mal ve hizmetlerde yüzde 14.98, lokanta ve otellerde yüzde 14.87 ve  eğitimde yüzde 14 arttı. İşlenmemiş gıda ürünleri, enerji, alkollü içkiler ve tütün ile altın hariç TÜFE'de 2019 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0.99, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 7.95, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 8.9 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 17.56 arttı. Eylül 2019'da endekste kapsanan 418 maddeden; 42 maddenin ortalama fiyatlarında değişim olmazken, 292 maddenin ortalama fiyatlarında artış, 84 maddenin ortalama fiyatlarında ise düşüş gerçekleşti.

Yİ-ÜFE YÜZDE 2.45 OLDU

Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) ise  dokuz aylık artış yüzde 6.53'e gerilerken, 12 aylık ortalamalara göre artış da yüzde 26.44 oldu. Sanayinin dört sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; elektrik, gaz üretim ve dağıtımı sektöründe yüzde 3.02, su temini sektöründe yüzde 0.23 artarken, madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0.86,  imalat sanayi sektöründe yüzde 0.05 düştü. Eylül’de geçen aya göre en fazla düşüş; yüzde 9.53 ile ham petrol ve doğal gaz, yüzde 3.79 ile diğer ulaşım araçları ve yüzde 1.6 ile kağıt ve kağıt ürünlerinde görüldü. Buna karşılık tütün ürünleri yüzde 5.46, kok ve rafine petrol ürünleri yüzde 4.12 ve ağaç ve mantar ürünleri (mobilya hariç) yüzde 1.6 ile geçen aya göre endekslerinin en fazla arttığı alt sektörler oldu. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2019 yılı Eylül ayında aylık en fazla düşüş yüzde 2.7 düşüş ile enerjide görüldü.

HEDEFİMİZ YÜZDE 5 

 Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, sosyal paylaşım sitesi Twitter hesabından, 2019 Eylül ayı enflasyon rakamlarına ilişkin açıklamada bulundu. Paylaştığı görselde, ÜFE ve TÜFE oranlarının tek haneli seviyelere indiğini kaydeden Bakan Albayrak,  "İlk gün hedeflerimizin başına yazdığımız enflasyonla mücadelede büyük bir aşamayı geride bıraktık. Ağustos ayındaki kur ataklarının ardından ekonomideki en önemli kazanımı sağladık. Ekim ayında yüzde 25 seviyesindeki TÜFE'de ve yüzde 45 seviyesindeki ÜFE'de tek haneyi yakaladık. Ekonomide arzu ettiğimiz seviyeye ulaşmak için şimdi yeni hedefimiz bu kazanımları koruyarak, enflasyonda yüzde 5 seviyesine adım adım ilerlemek. Enflasyonda ve cari dengedeki bu başarıyı, ekonominin tüm alanlarına taşıyacağız. Gece gündüz demeden çalışacak ve sonunda kazanacağız" dedi.

EKONOMİK BÜYÜMEYE DEVAM 

Eylül ayı enflasyon rakamlarına ilişkin yazılı açıklamada bulunan  Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Bursa Başkanı Nihat Alpay, “Geçtiğimiz yılın Ağustos ayında yaşanan kur ataklarının etkisiyle artış kaydeden üretim maliyetleri tüketici fiyatlarında da ciddi artışlara neden olmuştu. Kur krizinin etkilerinin ortadan kalkmasıyla normale dönen tüketici fiyatlarındaki artışın, yüzde 9,26 ile Eylül ayı itibariyle yeniden tek hanelere gerilemesi oldukça memnuniyet verici olmuştur. Geçtiğimiz yıl yüzde 45 seviyesine kadar yükselen üretici fiyatlarındaki artışın da bu dönem itibariyle yüzde 2,45 seviyesine gerilediğini görüyoruz. Bu bağlamda önümüzdeki dönemde Merkez Bankası’nın faiz indirimi sürecine devam ederek enflasyondaki düşüşün kalıcı hâle getirilmesi konusunda etkin rolünü sürdürmesini temenni ediyoruz. Elbette YEP kapsamında yüzde 12 olarak belirlenen yılsonu enflasyon hedefi, dengelenme sürecindeki Türkiye ekonomisi için başarılı bir performansa işaret etmektedir. Ancak orta ve uzun vadede tüketici fiyatlarındaki dalgalanmaların engellenmesi için, üreticinin sırtındaki faiz yükünün çok daha makul seviyelere indirilmesi gerekmektedir. Böylece milli gelir içindeki payı yüzde 60 civarında olan hanehalkı tüketiminin yeniden canlanarak Türkiye ekonomisinin pozitif büyüme sürecine kaldığı yerden devam edeceğine inanıyoruz” dedi.

TÜRKİYE GÜCÜNÜ KULLANABİLSİN 

Bursa Sanayicileri ve İşinsanları Derneği (BUSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ergun Hadi Türkay ise eylül ayı enflasyonun beklentilerin çok altında gelmesinin tüm üretici kesimleri memnun ettiğini söyledi. BUSİAD Başkanı Türkay, beklentilerin 1.34 seviyelerinde olmasına karşın gerçekleşen rakamın 0.99 çıkmasında aylardır dile getirdikleri gibi gıda fiyatlarındaki düşüşün neden olduğunun görüldüğünü de ifade ederek, “Bu da tarımın desteklenmesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ortaya koymuştur. Ancak konut faizlerindeki düşüş fiyatları da yukarı çekmiş görünüyor. Bu konuda da dikkatli olmak gerekli. Ayrıca doğal gaz ve elektrikte yaşanan zamların gelecek aylara yansıyabileceğini de düşünüyoruz. Rakam umut verici ancak kaygılarımız ortadan kalkmış değil.  Enflasyonda kritik aylara girildiğini, burada hedeflenen başarıya ulaşılması halinde 2020’ye daha güvenle bakmanın da mümkün olabilecek. Bolluk yaratabilecek mekanizmaları hızla hayata geçirirsek, enflasyonu da işsizliği de, büyümeyi de çözeriz. Türkiye’nin bu gücü var. Yeter ki kullanabilsin” dedi.