15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası 21 Temmuz 2016’da başlayan OHAL yedi kez uzatıldıktan sonra 19 Temmuz 2018 itibaren son erdi. Bu süreç içerisinden 32 tane OHAL KHK’si yayınlandı. Bunların 26 tanesi Resmi Gazete’te yayınlanarak kanunlaştı. OHAL süresince 16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu ile 24 Haziran cumhurbaşkanlığı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimleri yapıldı.

 Yayınlanan 32 OHAL KHK’si ile 134.207 kişi kamudan ihraç edildi. İhraç edilenlerin pasaportlarına el konuldu, kamu hizmetlerinde çalışmaları yasaklandı. Bunların:

32.551’i Emniyet Genel Müdürlüğünden

13.394’ü Türk Silahlı Kuvvetlerinden

34.396’sı Milli Eğitim Bakanlığından

7755’i Sağlık Bakanlığından

7220’si Adalet Bakanlığından

6081’i akademiden

3330’u Diyanet İşleri Başkanlığından

ihraç edildi. Bu ihraç edilenlerden 3238’i göreve iade edildi.

 KHK’ler kapsamında kapatılan kurum sayısı 3070 oldu. Kapatılan kurumların 285 tekrar açıldı.

164 Vakıf

1612 Dernek

15 Vakıf Üniversitesi

934 Özel Eğitim Kurumu

6 Haber Ajansı

20 Televizyon

24 Radyo

70 Gazete

20 Dergi

29 Yayınevi

19 Sendika

48 Sağlık Kurumu

kapatıldı.

 OHAL KHK ile hangi düzenlemeler yapıldı?

 Çıkarılan KHK’lerle OHAL ilgili tedbirlerin yanı sıra pek çok farklı konularda da düzenlemeler yapıldı. Bu konularda yapılan bazı düzenlemeler şu şekilde sıralayabiliriz:

Harp akademilerinin, askeri liselerin ve astsubay hazırlama okullarının kapatılarak Milli Savunma Bakanlığı (MSB) bünyesinde Milli Savunma Üniversitesi adıyla bir üniversite kurulmuştur.

Yüksek Askeri Şura’nın yapısı değiştirilmiştir.

Telekomünikasyon İletişim Başkanlığının kapatılmış ve bu alanda kanunlarla tanımlanan görevler Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumuna devredilmiştir.

Geçici köy korucularına katıldıkları operasyonlar için ödenen tazminatlar artırılmış, görev alanları genişletilmiştir.

Terör bağlantısı nedeniyle belediye başkanlarının görevden alınabilmesine, yerlerine atama yapılabilmesine ve belediye hizmetlerinin yürütülmesi hususlarında düzenlemeler yapılmıştır.

Kamu görevine atanacaklarda aranan kriterler arasına; “Güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması yapılmış olmak.” hükmü getirilmiştir.

Kayıp çocukların araştırılmasına yönelik olarak 2559 sayılı Polis Vazife ve Salȃhiyet Kanununa, özel bir madde eklenmiştir.

Polise, sanal ortamda işlenen suçlarda, gecikmesinde sakınca bulunan hallerde hakim onayı aranmaksızın, internet abonelerine ait kimlik bilgilerine ulaşmaya, sanal ortamda araştırma yapmaya yetkili verilmiştir.

Özel güvenlik görevlilerine silah taşıma hakkı verilmiştir.

Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonu kurulmuştur.

TMSF’ye devredilen şirketlerin, TMSF tarafından satılması ve devredilmesine imkan verilmiştir.

Kapatilan radyo ve televizyonların taşınır, taşınmaz tüm varlıkları, yayın lisansları, karasal yayın hakları, frekans ve kanal kullanım izinleri TMSF ve Maliye Bakanlığı eliyle satılabilecek veya devredilebilecektir.

Öğrenci etüt eğitim merkezlerinin özel öğretim kurumları arasından çıkarılmıştır. Mevcut öğrenci etüt eğitim merkezlerinden; 1 Temmuz 2017 talihinden kadar, okul, kurs, özel eğitim okulu, motorlu taşıt sürücüleri kursu, özel eğitim ve rehabilitasyon merkezi, uzaktan öğretim kurumu veya özel öğretim kursuna dönüştürülmeyenlerin kapatılmasına hükmedilmiştir

Kış lastiği kullanımı ile ilgili düzenleme yapılmış, uymayanlar için idari para cezası arttırılmıştır.

670 sayılı KHK’nın 5’inci maddesinin birinci fıkrasına “Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ/PDY)’ne” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya diğer terör örgütlerine” ibaresi eklenmiştir. Böylece daha önceki KHK’lerde FETÖ/PYD mensuplarına yönelik olmayıp, diğer terör örgütlerine yönelik olarak uygulanan yaptırımlara, geçmişe dönük olarak yasal dayanak kazandırılmaya çalışılmıştır.

Yargıtay Kanunu ile Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunda itirazların incelenmesine ilişkin değişiklikler yapılmıştır.

Emniyet Genel Müdürlüğünde 7000 adet çarşı ve mahalle bekçisi kadrosu ihdas edilmiştir.

Türkiye’ye ait uydular üzerinden, yayın yapmak isteyen medya kuruluşlarının lisanslarını RTÜK’ten almalarını zorunlu hale getirilmiştir.

Evlilik programları, mevzuata aykırı özellik taşıyan sağlığa zararlı ürünlere ilişkin programlar, izleyici ve dinleyicileri yanıltıcı ve/veya haksız kazanca neden olacak şekilde yarışma, çekiliş, lotarya ve benzeri adlar altında ödül ve ikramiye veren programlar yasaklanmış ve buna ilişkin cezalar düzenlenmiştir.

MİT Cumhurbaşkanına bağlanmakta, çeşitli kanunlarda MİT’le ilgili olarak Başbakana verilen yetkiler Cumhurbaşkanına aktarılmakta, MİT mensuplarının yetkileri artırılmakta ve özlük hakları kapsamlı şekilde iyileştirilmektedir.

Uyuşturucuyla mücadele konusunda yeni önlemler alınmakta, kumarla ilgili önleyici düzenlemelere yer verilmekte ve yivsiz silahların kullanımını önlemeye yönelik kurallar getirilmektedir.

Adalet Bakanlığına bağlı İnsan Hakları Dairesi Başkanlığı kurulmakta ve bunun görev ve yetkileri belirlenmektedir.

Emniyet Genel Müdürlüğü merkez teşkilatında Özel Harekat Başkanlığı kurulmakta ve Özel Harekat Başkanı, Özel Harekat Başkan Yardımcısı ve Özel Harekat Müdürü, sınıfları da belirlenerek Emniyet Teşkilatı Kanunundaki görev unvanları arasına alınmaktadır.

Aile hekimlerinin çalışma süresi 72 yaşına kadar uzatılmaktadır.

15 Temmuz darbe teşebbüsünün ve devamındaki terör eylemlerinin bastırılmasına katılan kişilerin fiilleri nedeniyle hukuki, idari, mali ve cezai sorumluluğunun doğmayacağının hüküm altına alınmaktadır.

Yargıtayın ve Danıştayın üye sayılarının artırılmaktadır.

Savunma Sanayii Müsteşarlığı Cumhurbaşkanına bağlanmaktadır.

Kamuda alt işveren işyerlerinde (Taşeron) personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımları kapsamında çalıştırılanların, çalıştıkları idare ve şirketlerde sürekli işçi kadrolarında ve işçi statüsünde istihdamı sağlanmaktadır.

Askeri fabrika ve tersanelerin tasarım, ar-ge, üretim, sipariş alma/verme, tesis inşa etme, modernizasyon gibi faaliyetlerini yürütmek üzere Askeri Fabrika ve Tersane İşletme Anonim Şirketi (ASFAT A.Ş.) adı altında bir kamu şirketi kurulmaktadır.

Bakan Yardımcıları, köy veya mahalle muhtarları ve belediye başkanlarına silah ruhsatı verilmektedir.

Danıştay ve Yargıtay üyeleri ve üst düzey çalışanlarının genel sosyal güvenlik sistemine ek olarak faydalanacakları sağlık hizmetleri arttırılmakta, milletvekillerinin sahip oldukları tüm devlet ve özel hastanelerden sağlık hizmeti alma hakkında sahip olmuşlardır.

Bağımsız düzenleyici ve denetleyici kurum olan Şeker Kurumu kapatılmıştır. 4634 sayılı Şeker Kanunundaki yetkiler, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına devredilmiştir.

Yukarıdaki yazının kaynağı www.mecliste.org web sitesidir. Mecliste.org sitesinin kaynağının anlaşılır olduğu ve bilmemiz gerektiğini belirtmek isterim.

Geçen 1 yıl 11 ay 28 gün sonra vardığımız bugün OHAL ile birçok köklü değişme yaşanmıştır. Tabi bunları yaparken eğitim, turizm, sağlık, tarım gibi birçok konu yeterince işlenememiştir. Şimdi OHAL’in sona ermesi ile bu alanlara yoğunlaşılması gerekmektedir.

Dünya her geçen gün güç kaybetmekte ve hastalanmaktadır. Bu nedenle dünyayı iyileştirmek için daha çok çaba sarf edecek adımlar atmalıyız. Bu adımların atıla bilmesi için ilk önce ülkemizde insani yaşam şartlarının ve refahında gözle görülür iyileşmeler olması gerekmektedir.

Coğrafyamız bu iyileşmeler için dünyanın kilit noktasında olduğunu bilerek, Allah bir daha OHAL nedeni olacak durumlar yaratmasın.

Şimdi iyileşme için köklü ve stratejik adımlar ile geleceği iyileştirme zamanı olduğunu bilerek, uzlaşmayı ve empatiyi ön şart kabul ederek adım atma zamanı…