Bir Osmanlı köyü: Güneybayır

HABER: Mahir Bora Kayıhan

Adım Adım Bursa yazı dizisinde Sadağı’dan Alaçam’a, Tozuyan’dan Softaboğan’a, hatta şehrin tam kalbinde yer alan Müze Sokağı’ndan Pınarbaşı’na kadar hep birlikte güzel bir gezi yaptık. Ve bu kısa yazı dizisinin de sonuna geldik. Aslında “şimdilik sonuna geldik” demek daha doğru olur. Nitekim gezilmiş ve fotoğraflanmış o kadar çok köy ve şelale daha var ki, onlarda bir gün yazılarak gazetemizde “hayat” bulacaklar…

Güneybayır Köyü daha geçen yıla kadar ciddi anlamda bir sıkıntı içinde olan seslerini duyurmak için ellerinden geleni ardına koymayan gerçek Bursalıların yaşadığı, zirvenin hemen altında bulunan yemyeşil bir köy…

Birçok geziyi Zirve Dağcılık ve Spor Kulübü ile gerçekleştirmiş, mahallelere ise kendi seçimimle gitmişken Güneybayır Köyü’ne gidişim bir davet üzerine oldu. Bundan 2-3 yıl kadar önce Olay Gazetesi’nde çalışırken köyden bir davet aldık ve o zamanki yazıişleri ekibi köye ziyarette bulunduk. Amacımız köylüyü dinlemek ve sorunlarına çözüm bulmaktı. Sorun suydu elbet ve uzun uzun konuşuldu kahvaltı sofrasında. Gündem, “nasılsınız iyi misiniz”e geçince istediğim fırsatı bulmuş oldum ve hemen fotoğraf makinemi kaparak başladım köyü gezmeye.

KIZKÖY’DEN KIZILKÖY’E…

Güneybayır Köyü Bursa’ya 32 km uzaklıkta bir Osmanlı köyü. Osmanlı köyü diyorum çünkü köyün kuruluşu 700 yıl öncesine dayanıyor. Bundan 300 yıl kadar önce köy Güneybayır değil Kızköy olarak bilinirmiş. Köylü ile sohbette iken köyün yaşlılarından bir amca köyün Kızköy, sonrasında da Kızılköy olarak isimlendiğini ama 1955 yılında Güneybayır olarak son halini aldığını söylüyor.

“Sen şimdi boş ver köyün geçmişini, su ne olacak su” diyen yaşlı amcaya gülümseyerek, “Çözeceğiz inşallah, Bursa’ya inince gerekli tüm birimlere ulaşacağız, gazetede haber yapacağız” demiştim ve tüm dediklerim zaman içinde gerçekleşerek köy bugün suyuna kavuşmuş oldu. O zamanki Olay Gazetesi çalışanları olarak suyun gelişine bir katkımız oldu ise ne mutlu bize…

ÖYLE BİR DUT Kİ, FESTİVALİ BİLE VAR!

Genç nüfusun kente inerek yeni bir yaşam oluşturduğu daha çok orta yaş ve yaşlıların bulunduğu, çocuk olarak ise sadece köyde yaşamaya devam eden bir kesimin son meyvelerinin görüldüğü Güneybayır’ın, yeşili mis, cevizi her derde deva, hele hele dutu dillere destan…

Dillere destan diyorum çünkü uzun zamandır köyde “Dut Festivali” düzenleniyor ve Güneybayır dutunu tüm Bursa ve çevre illerle paylaşılıyor.

Küçük bir meydanı, camisi ve iki katlı, kocaman balkonlu bir köy kahvesi bulunan Güneybayır’ı ziyaret ettiğimiz dönem dutlar yeni yeni tatlanmaya başladığı için dalından toplayıp yemek nasip olmuştu. Söyleyebileceğim tek şey, eğer hala Güneybayır dutunu tatmadıysanız çok şey kaçırdınız demektir.

SU ARAK GÜLDÜR GÜLDÜR…

Geçen yıl suya tekrar kavuşmalarıyla Güneybayır’da azalan hayvancılığında artacağı kesin. Suya çok ihtiyaç duymayan meyve türü ve tarımcılığın yanı sıra hayvancılıktan da –susuz dönemlerinde bile- vazgeçmeyen köylüler, eminim şimdilerde hayvancılığa ağırlık vermişlerdir. Ki, benim gezip gördüğüm dönemde bile köyde 150-200 baş hayvan vardı…

NASIL GİDİLİR?

Güneybayır’a gitmek zor değil, nitekim yolu temiz bir köy. Ama Uludağ’a yakınlığı düşünülünce özel araçla geze geze gitmek en güzeli. Nilüfer yola çıkınca Doğancı Barajı’na gitmek ve barajdan da Keles yoluna devam etmek koşuluyla köyde olmak mümkün. Keles yolunda seyir ederken Güneybayır tabelası ile karşılaşınca, dar bir yol göreceksiniz o yolu 2-3 km kadar gittikten sonra köy meydanındasınız.