Dün tam kapanmanın ilk günüydü. 8 büyük şehirde yaşayan arkadaşımı kapanma ile ilgili kentlerinde neler olduğunu duymak için aradım uzun uzun sohbet ettik. Aynı zamanda medyanın tamamının da tam kapanmaya ilişkin neler olduğuna baktım ve dünkü sohbetimdeki önemli notlar neticesinde bu köşe yazısını yazmaya karar verdim.

İstanbul, Ankara, Gaziantep, Antalya, İzmir, Adana, Denizli ve Bursa şehirlerini gözlemlediğim de dün yaşanan manzaralar karşısında dün saydığım büyükşehirlerdeki insan hareketliliğine gözlemlediğim de tek bir soru aklıma geldi “gerçekten tam kapana bildik mi?”

Bu soruya cevap vermeden önce belirtmeliyim ki o şehirlerde yaşayan arkadaşlarımın büyük bir kısmı, kendi kentlerinde şehir hayatının nabzını tutabilecek kabiliyette olduğunu kesinlikle bilmekteyim. Arkadaşlarımın hepsinin yorumunu aldığında aşağı yukarı aynı sonuca vardığını ortaya koymak yanlış olmaz. Çünkü aşağı yukarı aynı şeyler görüştüm 8 şehirde benzer şekilde yaşanmış.

Örneğin sabahın erken vaktinde çalışanların büyük bir kısmı sokakları doldurmuş. Yine sokakları dolduran insanların büyük bir kısmı yüzde 50 taşıma kapasitesi getirilen toplu taşıma araçlarında kavga, gürültü işlerine gitmiş. Yine tam kapanmadan muaf insanların bir kısmı ise kendi özel araçlarını tercih ederek trafikte inanılmaz kalabalık olmasına neden olmuş. Hatta bazı illerde trafik akmaz hale bile gelmiş.

 Tabii bunlar olurken tam kapanmaya ilişkin 20 iş türünün aşağı yukarı izin alarak tam kapanmadan muaf olabileceğini televizyonlardan izledim. Dolayısıyla tam kapanma kararı alınan 83 milyonluk Türkiye’nin, yaklaşık 25 milyon kadarı zorunlu muafiyet alarak tam kapanmada, kapanmamış olduğu açıkça ortadadır.

Öyle tam kapanma asıl işsiz olanları doğrudan vurduğunu söylemek mümkündür. Çünkü işsiz olan kişilerin neredeyse tamamı ne sokağa çıkabiliyor ne de herhangi bir yerden sosyal yardım veya destek alabiliyor. İşsiz olanlar günlük geçimlerini sağdan soldan sağlaya bildikleri için sokaklarda olduğunu diyor kurduğum arkadaşlar neticesinde anladım. Öyle ki tam kapanan cismin Büyük bir kısmı işsiz kişilerin tam kendisi olduğunu söylemek yanlış olmaz.

Çünkü ekonomik seviyesi iyi olan kişiler şu anda yok bulundukları yerlerde çok iyiler ya da gittikleri yerlerde keyifleriniz süre bilmektedirler. Tabii ki buna diyecek lafımız yok, bu zaten yanlış bir şey değil. Burada fark etti mi istediğim şey işsiz ve zorunluluktan dolayı kapanmaktan muaf olan çalışan kişilerin mağdur olması ile ilgili bir durumdur.

Karar verilmiş tam kapanma süreci içinde birçok sosyal patlama Yaşanabileceğini ön görmekteyim. Umarım devletin sosyal katkıları yerinde kişilere ulaşır ve yine umarım sosyal yardımlaşma kuruluşları toplumda ihtiyacı olan kişilere yerinde ve zamanında destek olabilirler. Çünkü süreci gözlemlediğim de sıkıntılarının olduğunu görebilmekteyim. Hatta söylemekte fayda var kapanmanın bir gün öncesi yani perşembe günü, günlük geçimini sağlayan birçok işletme sahibi sağdan-soldan borç aradığına bizzat şahit oldum. Kapanma süresince geçimini aldıkları borç parayla geçirebileceklerini işittim. Allah onların da yardımcısı olsun.

O nedenle diyorum ki tam kapanabildik mi acaba?