2020 yılı Türkiye İstatistik Kurumu’na göre, evlenen çiftler yüzde 10,1 azalarak boşanan çiftler de yüzde 13,8 oranında azalmıştır. İlk evlenme yaşlarında ise, her iki cinsiyette de artış gözlenmiştir. 2020 yılında erkeklerde evlenme yaşı 27,9 ve kadınlarda 25,1 olmuştur.

Evlenen çiftlerin azalması ve evlilik yaşının yükselmesi, aile kurmadaki zorlukları düşündürmektedir. Bu sonuçlar, sağlıklı evliliğin nasıl olduğu üzerine bilgimizi artırma isteğini de doğurmaktadır.

Aile terapilerinin Ackerman’dan sonra en önemli temsilcisi sosyal çalışmacı Virginia Satir’in özgürlük alanları ile sağlıklı ilişkiye dair görüşlerine göre, ilişkide eşler kendilerini güvende hissederken özerkliklerini koruyarak destek ve kabul görmektedir.

Satir’e göre, sağlıklı aile birbirine beş alanda özgürlük tanımalıdır. Bunlar;

Olanları görme ve söyleme

Hayat dinamik bir şekilde devam ederken birey mesela; eşinde var olan değişime “geçmişte güler yüzlüydü, o anları arayıp üzülüyorum” diyebilir. Bu durumda “şimdi ve burada var olanı” görme özgürlüğünü kullanamamaktır.

Hissettiklerini ve düşündüklerini söyleme

Kendini dışa vuramayan bir aile üyesi “aileme alkol kullandığımı söylersem beni olduğum gibi kabul etmeyeceklerini ve kızacaklarını düşünüyorum” diyerek iç dünyasını yansıtmamaktadır. Düşündüklerini söyleme özgürlüğüne sahip değildir.

İstediğini hissetme

Birey, olumlu veya olumsuz duygularla barış içinde olamayabilir. Mesela birey; “öfkemi kabul etmiyorum çünkü bunu hissetmem benim ilişkimde doğru değil” düşüncesine sahiptir. Olumsuz duygusunu hissetme özgürlüğünü yaşayamamaktadır.

İstediklerini söyleme

Bir aile üyesi istediğini talep edip istemediğini reddedebilir. Örneğin “eşimin ailesinin izinsiz evimize girmesini istemiyorum fakat bunu eşime söyleyemiyorum” şeklinde düşünerek hareket eden bir birey, talep etme özgürlüğünde değildir. Talep ve reddetme özgürlüğünü elinde bulunduramayan birey, kendini mutsuz ve engellenmiş hissedebilir.

Risk alma

Birey; “ailem yeni işime yurtdışında olması sebebiyle karşı gelebilir fakat bu işin benim yaşam standardımı yükselteceğine inanıyorum” fikriyle risk alabilir. İstenen hedefe ulaşmak risk almayı gerektirir ve birey bu özgürlüğe de sahip olmalıdır.

Sağlıklı ilişkiler ve sağlıklı bir toplum için önerilerim;

Evlilik öncesi psiko-eğitim alınması ve psikolojik sağlığın tespit edilmesi Evlilik sürecinde, aile danışmanından çatışma ve sorunlarda yardım alınması Boşanma ve boşanmadan sonra da aile danışmanından yardım alarak sürecin daha kolay ve çocuklara yönelik verimli geçirilmesidir.

Sağlıklı ilişkilerin kaynağı kabul edilen bu beş özgürlüğü yaşayan ailelerin artmasını diliyorum…