Pandeminin ilk günlerinde herkes evlerinde zaman geçirirken birçok kişi ile sohbetlerimizin bir kısmı ise devlet, millet ve sistem arasındaki ilişkiler olmuştu. O sohbetlerde fark ettiğim önemli bir şey var ki o da en azından lise döneminde devletin işleyişini anlatacak derslerin noksanlığı olmuştur. Çünkü sohbet ettiğim kişilerin büyük bir kısmı ezbere dayalı veya sadece televizyonlardan gördüğü kadarıyla yaşadığı coğrafyayı tanımakta. O nedenle ki Milli Güvenlik Dersi, Vatandaşlık Dersi gibi vatandaşa görev ve sorumluklarını öğretecek derslerin eğitim müfredatı içinde yer alması gerektiğini fark ettim. O nedenle bu yazımı Devlet kavramı üzerine yazmaya karar verdim. Yazımdaki kasıt ise bulunduğumuz coğrafyanın ne olduğunu etkin anlamakla ilgili olacaktır.   Devleti tanımlarken devletin olmaz unsurlarıyla birlikte tanımlamak gerekir. Onlarda; Millet; Ülke Egemenliktir. Bugün bu üç kavran sık sık sorgulanmakta veya birbirinden eksik yada üstün tutulmaktadır ancak bilinmeli ki birbirinden asla ayrılmayacak kadar birbirini tanımlayan parçalardır. Kim bu üç kavramı birbirinden ayırmaya çalışıyorsa emin olun ki Üniter Devlet yapısını bozmaya çalışıyordur. Türkiye Cumhuriyeti Devleti üniter devlettir. Üniter devlet dışında dünya üzerinde üç farklı devlet tarzı daha vardır. Bu yapılar ise Bölgesel Devletler (Örnek İspanaya), Federasyon Devletler (Örnek: Almanya, ABD, Kanada, Rusya, İsviçre, Avusturya) ve Konfederasyon Devletler (Örnek: Yugoslavya, Çekoslovakya )’dir. Bu devlet tarzları egemenlik kaynaklarına göre şekillendirilmişlerdir. İşte tam bu noktadan sonra ise sohbet ettiğim kişilerin kafaları daha çok karışık olduğunu gördüm. Kafaların karışığını gidereceğimiz noktada buradan itibaren başlamaktadır. Türkiye Cumhuriyet: Devlet biçimi olarak cumhuriyet egemenliğin toplumun tümüne ait olduğu devlettir. Yani tüm yetki ve sorumluğu milletten almaktadır. Yani Cumhuriyet Sistemi hâkimdir. Cumhuriyet Sistemi dışında ise; Monarşik Devlet: Egemenliğin tek bir kişiye ait olduğu devlet modelidir Teokratik Devlet: Egemenliğin kaynağının dine dayandığı devlet modelidir Oligarşi Devlet: Egemenliğin belli bir sınıf veya gruba ait olduğu devlet biçimidir Türkiye Cumhuriyeti göre sistemi ise şuan bize özgün tanımlanmış Türk Usullü Başkanlık Sistemiyle yönetilmektedir. Ancak dünyadaki literatürlere göre Parlamenter Sistem; Kuvvetler ayrılığı ilkesinin yumuşak biçimde uygulandığı, yasama ve yürütme kuvvetleri arasında bir etkileşimin bulunduğu ve yürütmenin yasama organının içinden çıktığı hükümet sistemidir. Yürütme yasamaya karşı sorumludur. -Yasama organı genelde bir meclis biçiminde oluşturulur; ancak bu meclisin tek ya da iki heyetten oluşması parlamenter sistem için önem taşımaz. -Yürütme organı düalisttir. Yürütme yetki veya görevi, sorumsuz ve tarafsız bir kişi ile işlerin sorumluluğunu üstlenen bir kurul arasında paylaştırılmıştır. -Hükümet, devlet başkanının mutlaka meclis içinden atayacağı bir başbakanın meclis içinden veya dışından seçeceği bakanlardan oluşan listesinin devlet başkanı tarafından onaylanması ile kurulmuş olur. -Hükümet yürütme yetkisi çerçevesinde yapılan bütün işlemlerden meclise karşı siyasal olarak sorumludur. -Yürütme organının da belli şartlar altında yasama organının görevine son vermesi mümkündür. Bu şartlar ülkelere ve anayasalara göre değişir.   Başkanlık Sistemi; Yasama ve yürütme kuvvetlerinin birbirinden sert bir şekilde ayrıldığı hükümet sistemidir. Bu sistemde yürütme gücü, halk tarafından seçilen bir başkan tarafından, tek başına kullanılır. Yine halkoyu ile seçilen yasama erki başkanı düşüremediği gibi, başkanın da yasama erkini feshetme yetkisi yoktur. Başkanın Meclise karşı siyasi sorumluluğu söz konusu değildir. -Yürütme organı tek kişiliktir. -Başkan halk tarafından seçilir. -Başkan yasamanın güvenine dayanmaz. -Başkan yasama organını feshedemez. -Aynı kişi hem yürütmede, hem yasamada görev alamaz. -Başkan yasama organının çalışmasına katılamaz.   Yarı Başkanlık Sistemi; Devlet başkanının halk tarafından seçildiği ve önemli siyasal yetkilerle donatıldığı parlamenter rejime yarı başkanlık sistemi denir. -Yürütme organı iki başlıdır. -Başkan doğrudan halk oylamasıyla seçilir ve önemli siyasal yetkilere sahiptir. -Başbakan ve Bakanlar Kurulu, yasama erkine karşı sorumludur.   İşte tam bu noktadan itibaren her sohbet ettiğim devleti daha iyi anladığını ve niçin denge denetim sistemlerinin bu kadar önemli olduğunu anladığını ifade etmektedir. Türkiye Cumhuriyetinde yaşayan her vatandaşın bu bilgilere sahip olması gerekmektedir. Yaşadığı coğrafyayı daha iyi tanımasına büyük katkı sağlayacaktır.   Birçok online toplantı yaparak birçok kişi ile bu konuları konuşmaya devam edeceğimiz günler önümüzde olduğu belli. Gündemin akışına bakıldığında ise fark ediliyor ki birçok kesiminde bu konulara önümüzdeki günlerde yoğunlaşacağı anlaşılmaktadır. Türkiye Cumhuriyeti Devleti güçlü ve öz değerlerine sağdık olduğunu hatırlatarak, gelecek nesillere daha güçlü olarak emanet edilecektir.